Uroczyste Zakończenie Sezonu
piątek: 24 czerwca 2022 godz. 19:00 - Sala Koncertowa FL
ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII LUBELSKIEJ
ÇAĞATAY AKYOL – harfa
DAWID JARZĄB – dyrygent
Program:
C. Debussy – „Danse sacrée et danse profane”
M. Ravel – Introdukcja i Allegro
G. Mahler – IX Symfonia D-dur
.Introdukcja i Allegro na harfę, flet, klarnet i kwartet smyczkowy to utwór kameralny Maurice’a Ravela. Aby zaprezentować swoją nową harfę chromatyczną, firma Pleyel zleciła Claude’owi Debussy’emu w 1904 roku napisanie Danses sacrée et profane na harfę i orkiestrę. Konkurencyjna firma Érard odpowiedziała, zlecając Maurice’owi Ravelowi napisanie utworu, który ukazywałby ekspresyjny zakres jej harfy z podwójnym mechanizmem pedałowym. Został zamówiony w 1905 roku przez producentów harf Érard, aby zaprezentować swoje instrumenty i został opisany jako miniaturowy koncert harfowy.
Dla Ravela komponowanie było generalnie powolne i żmudne, ale Wstęp i Allegro napisał z zawrotną szybkością, aby ukończyć je przed wyruszeniem na wakacje z przyjaciółmi. Pisał wówczas:
Byłem strasznie zajęty przez kilka dni poprzedzających mój wyjazd, z powodu utworu na harfę zamówionego przez firmę Érard. Tydzień szalonej pracy i 3 nieprzespane noce pozwoliły mi ją dokończyć, na dobre lub na złe. W tej chwili odpoczywam na cudownej wycieczce
Premiera odbyła się w Paryżu 22 lutego 1907.
Danse sacrée et danse profane to utwór dwuczęściowy, trwający około dziesięciu minut.
W 1904 Claude Debussy stał się jednym z czołowych kompozytorów francuskich. Jego opera Peleas i Melisanda z 1902 roku przyniosła mu międzynarodową sławę, a rok później został mianowany Kawalerem Legii Honorowej. Gustav Lyon, dyrektor firmy produkującej harfy Pleyel, wynalazł nowy rodzaj instrumentu – harfę chromatyczną – bez pedałów, ale z dodatkowym zestawem strun, nachylonych w stosunku do pozostałych, umożliwiających harfistom granie dowolnej nuty w skali chromatycznej obiema rękami. Lyon zlecił Debussy’emu napisanie utworu na nowy instrument, pierwotnie przeznaczony na konkursy w Konserwatorium w Brukseli, gdzie utworzono klasę do badania starożytnej harfy w jej zmodernizowanej formie.
IX Symfonia Gustava Mahlera powstała w latach 1908-1909 i była ostatnią, jaką ukończył. Typowe wykonanie zajmuje około 75 do 90 minut. Ankieta przeprowadzona wśród dyrygentów głosowała, że IX Symfonia Mahlera jest czwartą największą symfonią wszechczasów w głosowaniu przeprowadzonym przez BBC Music Magazine w 2016 roku. Podobnie jak w przypadku swojego wcześniejszego Das Lied von der Erde, Mahler nie doczekał wykonania IX Symfonii.
Chociaż utwór jest często opisywany jako utrzymany w tonacji D-dur, schemat tonalny całej symfonii jest progresywny. Podczas gdy część otwierająca jest w tonacji D-dur, finałowa jest w tonacji Des-dur.