„Józef Wieniawski w 110. rocznicę śmierci”. Koncert symfoniczny
piątek: 21 października 2022 godz. 19:00 - Sala Koncertowa FL
ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII LUBELSKIEJ
GRACJAN SZYMCZAK – fortepian
PIOTR WACŁAWIK – dyrygent
JERZY ZELNIK – recytator
Program:
F. Nowowiejski – „Śmierć Ellenai” poemat symfoniczny, op. 32
L. van Beethoven – III Koncert fortepianowy c-moll, op. 37
J. Wieniawski – Symfonia D-dur, op. 49
Powracamy do obchodów 110. rocznicy śmierci Józefa Wieniawskiego – cenionego wirtuoza fortepianu i kompozytora urodzonego w Lublinie. Tym razem Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Lubelskiej pod batutą Piotra Wacławika – jednego z najbardziej obiecujących dyrygentów młodego pokolenia (debiut już w wieku 19 lat!) – wykona Symfonię D-dur op. 49 J. Wieniawskiego.
Koncert rozpocznie poemat symfoniczny „Śmierć Ellenai” autorstwa kompozytora słynnej „Roty” do słów M. Konopnickiej – Feliksa Nowowiejskiego. Utwór ten, co rzadkie w historii muzyki, powstał z inspiracji zarówno dziełem plastycznym (obraz Jacka Malczewskiego o tym samym tytule), jak i literackim (poemat Juliusza Słowackiego „Anhelli” będący pesymistyczną wizją walk o niepodległość Polski). Do zmian w stylistyce dzieła muzycznego swoich czasów nawiązuje Nowowiejski m.in. poprzez umieszczenie w partyturze partii recytatora deklamującego fragmenty poematu J. Słowackiego (w tej roli Jerzy Zelnik). Do poematu polskiego wieszcza sięgnął w 1909 roku również inny polski kompozytor – Ludomir Różycki – pisząc swój poemat symfoniczny zatytułowany „Anhelli”.
Punktem centralnym koncertu będzie występ Gracjana Szymczaka – wybitnego wirtuoza, laureata m.in. Nagrody Specjalnej dla pianisty wyróżniającego się muzykalnością na XV Międzynarodowym Konkursie im. F. Chopina w Warszawie w 2005 roku. Wraz z Lubelskimi Filharmonikami wykona on III Koncert fortepianowy c-moll Ludwiga van Beethovena – pierwszy koncert fortepianowy wiedeńskiego mistrza, w którym w wyraźny sposób rysuje się jego niepowtarzalny język dźwiękowy. Dedykowany księciu pruskiemu Ludwikowi Ferdynandowi miał swą premierę w wiedeńskim Theater an der Wien wraz z innym wielkim dziełem kompozytora – oratorium „Chrystus na Górze Oliwnej”. Wydarzeniu temu towarzyszy pewna anegdota przypisywana przyjacielowi Beethovena – Ignazemu von Seyfriedowi. Podczas premiery partię solową koncertu fortepianowego grał sam kompozytor, który kadencję miał wykonać z pamięci posiłkując się jedynie napisanymi gdzieniegdzie hieroglifami. Powodem braku zanotowania kadencji na papierze nutowym miał być brak czasu.
„Nie śmiał więc Anhelli ruszyć ciała umarłej, ani złożyć rąk, które były wyciągnięte, lecz usiadłszy na końcu łoża płakał.”
(Juliusz Słowacki, „Anhelli”, rozdział XIII)
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.