Ułatwienia dostępu

14 marca 2025 19:00


Program

Wojciech Chałupka Wierchy na orkiestrę symfoniczną (prawykonanie)
Mieczysław Karłowicz Odwieczne pieśni, op. 10
Antonín Dvořák IX Symfonia e-moll, op. 95 „Z nowego świata”

Wykonawcy

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Lubelskiej

Julian Gilewski – dyrygent

Opis

Koncert rozpocznie prawykonanie Uwertury Wojciecha Chałupki – kompozytora, który wnosi świeży powiew do współczesnej muzyki. Kompozycje Wojciecha Chałupki – polskiego twórcy i saksofonisty, laureata ponad 50 nagród na konkursach kompozytorskich oraz instrumentalnych – często dotykają przestrzeni emocjonalności i religijności. Twórca szuka inspiracji także w folklorze i sztuce oraz w naturze – uwielbia góry, a szczególnie Tatry.

Następnie zanurzymy się w świat Mieczysława Karłowicza i jego drugiego poematu symfonicznego „Odwieczne pieśni” op. 10. Karłowicz, podobnie jak Chałupka, również ukochał sobie Tatry. „Odwieczne pieśni” to jedno z jego najbardziej osobistych dzieł, które jednak nie koncentruje się na jednostkowych przeżyciach, jak w przypadku „Powracających fal”, ale raczej na wartościach uniwersalnych i wspólnych dla całej ludzkości. Utwór ten jest filozoficzną i metafizyczną alegorią uczuć i sytuacji towarzyszących ludzkości od zarania dziejów, co może być efektem jego samotnych wędrówek po Tatrach.

Odwieczne pieśni mają nietypową dla poematów symfonicznych trzyczęściową budowę. Każda z części nosi nazwę „pieśni”. Pierwsza część – „Pieśń o wiekuistej tęsknocie” – wyraża nieprzemijające uczucie tęsknoty, które mogło być związane z osobistymi przeżyciami Karłowicza, jego wspomnieniami z rodzinnego Wiszniewa oraz stratą bliskich. Część druga – „Pieśń o miłości i o śmierci”, niewątpliwie inspirowana muzyką „Tristana i Izoldy” Richarda Wagnera – charakteryzuje się dwiema głównymi myślami muzycznymi. Pierwszą jest realizowany przez altówki temat miłości, wyraźnie pogodniejszy od pozostałych, ale niepozbawiony melancholii, drugą temat śmierci, zaczerpnięty z pogrzebowej pieśni białoruskiej. Charakterystyczne dla tej drugiej jest nietypowe, jak na melodie żałobne, zachowanie trybu durowego oraz zaskakujące instrumentarium (trzy flety). Ostatnia część tryptyku – „Pieśń o wszechbycie” – jest kulminacyjnym odcinkiem dzieła.

Na zakończenie wieczoru zapraszamy do zanurzenia się w dźwiękowej przestrzeni jednej z najbardziej znanych symfonii w historii muzyki – IX Symfonii e-moll „Z nowego świata” op. 95 Antonína Dvořáka. To arcydzieło, skomponowane w 1893 roku podczas pobytu Dvořáka w Stanach Zjednoczonych, łączy elementy amerykańskiego folkloru z tęsknotą za ojczystą Czechami. Symfonia ta, pełna ekscytujących rytmów i emocjonalnej głębi, tworzy muzyczną opowieść o odkrywaniu i poszukiwaniach, łącząc w sobie fascynację nowym światem z refleksjami nad własnym dziedzictwem.

Koncert współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu „Dyrygent – rezydent”, finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

decorative-image
sygnet z logo

Newsletter

Dołącz do naszego newslettera i bądź kulturalnie na bieżąco.