Koncert Symfoniczny

Opis

Początek roku 1787 był dla Wolfganga Amadeusza Mozarta okresem bardzo udanym. Po trzytygodniowej wizycie w Pradze połączonej ze znakomicie przyjętą premierą
„Wesela Figara”, kompozytor powrócił do Wiednia z zamówieniem na kolejną operę. Do dziś nie znamy przyczyny przerwania pracy nad „Don Giovannim”, wiemy, że to właśnie wtedy powstało arcydzieło na kwartet smyczkowy z kontrabasem – Serenada G-dur KV 525, bardziej znana jako „Eine kleine Nachtmusik”. Tytuł pochodzi od samego Mozarta i po raz pierwszy pojawił się w osobistym katalogu artysty. Skrupulatne zapiski autora świadczą, iż pierwotnie utwór miał pięć, a nie cztery części. Co dziwi, Mozart za życia Mozarta nie doczekał się publikacji. Już po jego śmierci, znajdującą się w trudnej sytuacji finansowej żona Konstancja, sprzedała Serenadę firmie Johanna André, która wydała ją dopiero w 1827 roku, 40 lat od daty powstania.

Dwa wieki później muzyczny świat usłyszał o „Koncercie staropolskim” na orkiestrę smyczkową Romualda Twardowskiego. Ten wybitny kompozytor, szanowany pedagog i propagator kultury polskiej nigdy nie był wyznawcą awangardy. Wykorzystywał jednak elementy nowych technik kompozytorskich do tworzenia indywidualnego stylu, w którym znaczną rolę odgrywają nawiązania do dawnych epok (w przypadku „Koncertu staropolskiego” jest nią wczesny barok). O stosunku do przeszłości, w jednym z wywiadów artysta mówi: „W odróżnieniu od zwariowanych apologetów nowości za wszelką cenę, doceniałem rolę i znaczenie tradycji, znajdując w niej inspirację do mojej muzyki. Wychodząc z założenia, że skrajności się stykają, w głębokim średniowieczu, w chorale gregoriańskim szukałem wątków, które w połączeniu ze zdobyczami XX-wiecznej techniki kompozytorskiej (aleatoryzm, klaster) dałyby upragnioną syntezę Nowego i Starego”.

Antonio Vivaldi napisał 45 oper, 8 innych dzieł scenicznych, 40 kantat, ponad 60 wokalnych utworów kościelnych, 92 sonaty, 13 sinfonii i 483 koncerty. Nam najbardziej kojarzy się jednak z czterema koncertami na skrzypce i orkiestrę „Le quattro stagioni” czyli „Cztery pory roku” op. 8, nr 1-4. Skomponował je w przed rokiem 1725 i od razu stały się międzynarodowym hitem. Zanim ukazały się drukiem, przez wiele lat krążyły po Europie w odpisach. Szczególny podziw zyskały na dworze Ludwika XV, który dla zaspokojenia własnego kaprysu, zorganizował orkiestrę złożoną z dworskich dostojników, by słuchać ulubionej „Wiosny”. Niestety po śmierci „Rudego księdza” jego twórczość popadła w całkowite zapomnienie, a jej renesans przyniósł dopiero wiek XX. Opus ósme Vivaldiego to muzyka pełna nieustających atrakcji melodycznych, technicznych fajerwerków, opowieść o życiu człowieka na łonie natury i jedna z najbardziej rozpoznawalnych kompozycji w całej literaturze muzycznej.

Alina Staniak-Ziółkowska

Koncert jest współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu własnego „Dyrygent – rezydent”, dofinansowany ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Program koncertu 11 czerwca 2021 – do pobrania